संस्थापन र इतरपक्ष आ-आफ्नो प्यानल बनाउने गृहकार्यमा व्यस्त

काठमाडौँ — एमाले महाधिवेशनका लागि संस्थापन र इतरपक्ष आआफ्नो प्यानल बनाउने गृहकार्यमा जुटेका छन् । संस्थापनतर्फ पदाधिकारीका आकांक्षी तीन दर्जनभन्दा बढी भएपछि प्यानल बनाउन समस्या भएको छ । इतर पक्षतर्फ कमै नेता खुलेकाले केन्द्रीय कमिटीसम्म प्यानल बनाउने कि पदाधिकारी मात्रै भन्ने टुंगो लागेको छैन । उम्मेदवार मनोनयन गर्ने दिन २८ मंसिरमा प्यानल सार्वजनिक गर्ने दुवै पक्षको तयारी छ ।

एमालेको विधानमा १५ पदाधिकारी हुने प्रावधान छ, जसअनुसार १ अध्यक्ष, ३ उपाध्यक्ष, १ महासचिव, ३ उपमहासचिव र ७ सचिव रहनेछन् ।

ओलीनिकट नेताहरूका अनुसार पदाधिकारीमा ४० नेता आकांक्षी छन् । संस्थापनमा उपाध्यक्षका लागि विष्णु पौडेल, रामबहादुर थापा, गुरु बरालले निरन्तरता पाउने सम्भावना छ । स्थायी कमिटी सदस्य रघु पन्तले पनि उपाध्यक्षको दाबी पेस गरेका छन् । ओलीनिकट उपमहासचिव विष्णु रिमालको पनि उपाध्यक्षमा चर्चा छ ।

संस्थापनबाट महासचिव पदमा भने तीन नेता शंकर पोखरेल, पृथ्वीसुब्बा गुरुङ र प्रदीप ज्ञवाली आकांक्षी छन् । पोखरेल हाल महासचिव छन् भने गुरुङ र ज्ञवाली उपमहासचिव हुन् । तीनै नेता आफूसँग निकट भएकाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीलाई व्यवस्थापन गर्न गाह्रो परेको छ ।

कार्यकर्ताले पुरानै नेतृत्वको निरन्तरता चाहेको महासचिव पोखरेलले दाबी गरे । ‘अध्यक्षलाई बलियो बनाउन टिम निर्माण गर्नुपर्छ भन्ने पक्षमा छौं । किनकि संक्रमणकालको व्यवस्थापन चुनौतीको सामना उहाँको नेतृत्वमा हुन्छ,’ कान्तिपुरसँगको कुराकानीमा उनले भने, ‘अन्य नेताले अपेक्षा राख्ने कुरा स्वाभाविक कुरा हो । अन्त्यमा पार्टी अध्यक्षले जे भन्नुहुन्छ, सबैले मान्नुपर्छ भन्ने साझा दृष्टिकोण छ । त्यसमा कुनै समस्या हुन्छ भन्ने लाग्दैन ।’

उपमहासचिव गुरुङले आफू महासचिव पदमा इच्छुक भएको अध्यक्ष ओलीलाई जानकारी गराएको बताए । ‘अध्यक्षलाई योग्यता, क्षमता वा मान्छेको रुचिअनुसारको कार्यविभाजन, जिम्मेवारी भयो भने राम्रो हुन्छ भनेका छौं,’उनले भने ।

संस्थापनमा ३ उपमहासचिव र ७ सचिवका लागि आकांक्षी नेता धेरै छन् । हालका सचिवहरू लेखराज भट्ट, रघुवीर महासेठ, छविलाल विश्वकर्मा र पद्मा अर्याल उपमहासचिवमा आकांक्षी छन् । जेन–जी आन्दोलनपछि ओलीका लागि सुरक्षा र निवास व्यवस्थापनमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेका महेश बस्नेत पनि उपहासचिव वा सचिवमा आकांक्षी छन् ।

सचिवमा नेताहरू खगराज अधिकारी, भानुभक्त ढकाल, किरण गुरुङ, काशीनाथ अधिकारी, शेरधन राई, राजन भट्टराई, अग्नि खरेल, राजेन्द्र गौतम, हिक्मत कार्की, सूर्य थापा, जुली महतो, ज्वाला साह, नीरज आचार्य, नरुलाल चौधरी, खिमलाल भट्टराई, पदम गिरी र विशाल भट्टराईलगायत नेता आकांक्षी छन् । हालका पदाधिकारीबाहेक २३ स्थायी कमिटीमध्येका अधिकांश सचिवका आकांक्षी छन् । उपमहासचिव विष्णु रिमालले अध्यक्ष ओलीको नेतृत्वमा टिम बन्ने भएकाले संस्थापन पक्षमा विवाद नभएको बताए । ‘अध्यक्ष ओलीको नेतृत्वमा टिम बन्छ । त्यसमा राम्रो संयोजन हुनेछ,’ उनले भने ।

इतरपक्षमा महासचिवको उम्मेदवारमा उपाध्यक्ष सुरेन्द्र पाण्डे वा सचिव योगेश भट्टराईमध्ये एक हुनेछन् । अध्यक्षका उम्मेदवार ईश्वर पोखरेल पक्षलाई पूर्वराष्ट्रपति विद्या भण्डारीको समर्थन छ । बुधबार पत्रकार सम्मेलन गरी पोखरेलले प्यानल बनाउने तयारी भइरहेको बताए । ‘प्यानल बनाउने गृहकार्यमा छौं,’ उनले भने ।

पोखरेल पक्षमा खुलेका उपाध्यक्षहरू युवराज ज्ञवाली, अष्टलक्ष्मी शाक्य दोहोरिन चाहेका छैनन् । उक्त समूहमा पदाधिकारीको पूरै प्यानल उठाउने गरी नेता खुलेका छैनन् । सचिव गोकर्ण बिष्टले कुन पदमा उम्मेदवारी दिनेबारे भन्ने टुंगो भएको छैन । उपमहासचिवमा बिन्दा पाण्डे, सचिवमा परशुराम मेघी गुरुङ, ठाकुर गैरे, सुरेन्द्र मानन्धर, रचना खड्का, उषाकिरण तिम्सेनालाई उठाउने तयारी छ ।

जेन–जी र सरकारबिच १० बुँदे सम्झौता

काठमाडौं २५ मंसिर ।  ६ महिनाभित्र निर्वाचन गराउने मुख्य कार्यादेशसहित गठित अन्तरिम सरकारले संविधान संशोधनसम्मका दीर्घकालीन महत्वका विषयसमेत समेटेर जेन–जी प्रतिनिधिसँग १० बुँदे सम्झौता गरेको छ । हस्ताक्षर भएकै दिनबाट सम्झौता लागू भएको बताइए पनि कार्यान्वयनको समयसीमा तोकिएको छैन ।

प्रधानमन्त्री कार्यालय सिंहदरबारमा बुधबार साँझ भएको सम्झौतामा जेन–जीका तर्फबाट सहिद परिवारका सदस्य भोजविक्रम थापा र सरकारका तर्फबाट प्रधानमन्त्री सुशीला कार्कीले हस्ताक्षर गरेका छन् ।

सम्झौताको प्रस्तावनामा ‘देशमा व्याप्त भ्रष्टाचार, कुशासन, दण्डहीनता, भेदभाव, बहिष्करण तथा आर्थिक–सामाजिक असमानता र अन्यायजस्ता संरचनात्मक कारणहरूबाट सिर्जित द्वन्द्वको समयमै सम्बोधन नहुँदा उत्पन्न आमवितृष्णा र निराशाले जेन–जीको नेतृत्वमा भदौ २३ र २४ गते राजनीतिक–सामाजिक जनआन्दोलन निम्त्याएको’ विश्लेषण छ । र, असाधारण परिस्थितिमा गैरदलीय सरकार बनेको र जनविश्वास गुमाइसकेको प्रतिनिधिसभाको विघटन गरी निर्वाचन घोषणा गरिएको उल्लेख छ ।

सम्झौताको प्रस्तावनामा ‘प्रत्येक नागरिकको सम्मानपूर्वक बाँच्न पाउने हक, अभिव्यक्ति तथा सांगठनिक स्वतन्त्रता, संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र, धर्मनिरपेक्षता, समानतामा आधारित समावेशी राज्य प्रणाली, सामाजिक र आर्थिक न्याय सुनिश्चित गर्दै नेपाली जनताले जारी गरेको नेपालको संविधानको सान्दर्भिकता र वैधतालाई आत्मसात् गर्ने’ भनिएको छ । यसैगरी जनआन्दोलनका क्रममा आन्दोलनकारीले प्रयोग गरेका नयाँ डिजिटल माध्यम, सांस्कृतिक प्रतीक र सिर्जनात्मक अभिव्यक्तिलाई वैध नागरिक राजनीतिक संलग्नताका रूपमा स्वीकार गरिएको छ ।

सामाजिक, राजनीतिक, सांस्कृतिक, संरचनागत विभेद तथा आर्थिक शोषणको कारणले सिर्जना गरेको वर्गीय, जातीय, लैंगिक तथा यौनिक असमानता, गरिबी, सीमान्तीकरण एवं बहिष्करण अन्त्य गर्ने दृढ संकल्प लिइएको छ । राज्यका स्रोत–साधनसम्म हरेक नेपालीको न्यायिक पहुँच र ती स्रोत–साधनको समतामूलक वितरण, बाँडफाँट र दिगो प्रयोग गर्नुपर्ने आवश्यकतामा जोड दिइएको छ ।

सुशासन, समावेशिता र जनसहभागिताका मान्यतामा आधारित संघीयता, स्थानीय स्वायत्तता र विकेन्द्रीकरणको सुदृढीकरणबाट शिक्षा, स्वास्थ्य, रोजगार, आवास, भूमि, भाषा, संस्कृति, लैंगिक तथा सामूहिक अधिकारहरूको कार्यान्वयन तथा उद्यमशीलता, नवप्रवर्तन र अन्वेषण राज्यका भावी नीति र कार्यक्रमका मुख्य प्राथमिकता बन्नुपर्ने आवश्यकतामा जोड दिइएको छ । जनआन्दोलनपश्चात्को नवनिर्माणका हरेक क्रियाकलापलाई भ्रष्टाचारविहीनता, पारदर्शिता, जवाफदेहिता, चुस्तता, मितव्ययितता, स्वार्थको द्वन्द्वरहितता र प्रभावकारिताजस्ता सुशासनका मूल्य–मान्यतामा आधारित बनाउने प्रण प्रस्तावनामा गरिएको छ ।

म्यानमारको अनलाइन स्क्यामिङ सेन्टरबाट ४७ नेपाली श्रमिकको उद्धार

काठमाण्डाै –  म्यानमारमा अवैध रूपमा सञ्चालन भइरहेका अनलाइन स्क्यामिङ केन्द्रमा बन्धक बनाई काममा लगाइएका ४७ जना नेपाली श्रमिकको उद्धार भएको छ । थाइल्यान्डको बैंककमा रहेको नेपाली दूतावासले थाइल्यान्ड र म्यानमार सरकारसँगको समन्वयमा उनीहरूलाई उद्धार गरी आज नेपाल पठाएको हो ।

थाइल्यान्डमा रहेको नेपाली दूतावासले निकालेको विज्ञप्ति अनुसार उनीहरू म्यानमारको म्यावाडी क्षेत्रमा रहेको श्वे कोक्को र के–के पार्कमा अवैध रूपमा काम गर्न बाध्य भएका थिए ।

उद्धार गरिएका दुई महिलासहित ४७ जना विभिन्न २६ वटा जिल्लाका नागरिक हुन् । १७ देखि ४१ वर्षसम्म उमेर समूहका उनीहरू दुई महिनादेखि १८ महिनासम्म अनलाइन स्क्यामिङ सेन्टरमा आबद्ध भएको देखिएको दूतावासको विज्ञप्तिमा उल्लेख छ ।

म्यानमारको सेनाले छापा मारेर नेपाली श्रमिकहरूलाई उद्धार गरेको हो । नेपालीलाई लिन दूतावासको टोली थाइल्यान्ड–म्यानमार सीमा क्षेत्रमा पुगेको थियो । दूतावासका अनुसार अनलाइन स्क्यामिङ केन्द्रमा अझै कति नेपाली छन् भन्ने यकिन भइसकेको छैन ।

यसअघि गएको कात्तिक १९ गते पनि १४ जना नेपालीलाई म्यानमारबाट बैंकक ल्याइ नेपाल पठाइएको थियो । चालू आर्थिक वर्षमा अहिलेसम्म १ सय ४० जनाको उद्धार भइसकेको छ ।

पीडितहरू विशेषज्ञ, डिजिटल मार्केटिङ वा ग्राहक सेवा प्रतिनिधिका रूपमा देखाइएका रोजगारीमा आवेदन दिइ म्यानमार पुगेका थिए । कानूनी रूपमा प्रवेश गराए पनि कार्यस्थलमा पुगेपछि पासपोर्ट खोसेर बन्धक अवस्थामा काम लगाएको र काम थालेको महिनौंपछि मात्रै अवैध काम भन्ने थाहा पाएको नेपालीहरूले बताएका छन् ।

म्यानमारको सूचना मन्त्रालयका अनुसार टेलिकम ठगी र अनलाइन जुवामा संलग्न समूहहरूले विदेशबाट कामदार लगेर बन्धक बनाइ काममा लगाउने गरेका छन् । म्यानमार सरकारले टेलिकम ठगी र अनलाइन जुवालाई राष्ट्रिय प्राथमिकताका अपराधका रूपमा लिएर नियन्त्रण अभियान तीव्र पारेको जनाएको छ ।

ओलीले आफू हटेर अर्कोलाई अध्यक्ष घोषणा गर्दा मेरो विमति हुँदैन : ईश्वर पोखरेल

काठमाडौं । नेकपा एमालेका वरिष्ठ उपाध्यक्ष ईश्वर पोखरेलले एघारौं महाधिवेशनको नेतृत्व चयनमा सहमति हुनसक्ने सम्भावना पनि रहेको बताएका छन् ।

बुधबार राजधानीमा सम्पादकहरूसँगको अन्तक्रियामा आफ्ना धारणा राख्ने क्रममा उनले यस्तो बताएका हुन् ।

त्यसका लागि ओलीले महाधिवेशनको हलमै औपचारिक रुपले अबको नेतृत्व घोषणा गरेको खण्डमा सहमति हुनसक्ने पोखरेलले बताए ।

‘सहमति हुनसक्छ । तर अहिलेको सन्दर्भमा हामीले भनेका छौं । पार्टी अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले अभिभावकीय भूमिका खेल्ने, संरक्षक भएर बस्ने,’ पोखरेलले थप भने, ‘उहाँले महाधिवेशनको हलमा औपचारिक ढंगले अबको लिडरसिप फलानो भनेर प्रस्ताव गर्नुभयो भने सहमति हुनसक्छ । अरु हिसाबले सहमति हुन्छ जस्तो लाग्दैन ।’

लगत्तै उनलाई ‘तपाईं बाहेक अरुलाई रोज्नु भयो भने मान्न तयार हो ?’ भनेर प्रश्न गरिएको थियो ।

सो क्रममा उनले ‘यदी उहाँले आफू हटेर भन्नुहुन्छ भने त्यसबेला मेरो कुनै अब्जेक्सन रहने छैन ।’

एघारौं महाधिवेशनमा पोखरेलले अध्यक्षमा उम्मेदवारी घोषणा गरेका छन् । प्यालन घोषणा हुने वा नहुने भन्नेबारे उनले खुलाएनन् ।

निष्पक्ष निर्वाचनको माग गर्दै गैरसरकारी संस्था महासंघले प्रधानमन्‍त्री कार्कीलाई बुझायो पत्र

काठमाडौँ – गैरसरकारी संस्था महासंघले निष्पक्ष र भयरहित वातावरणमा निर्वाचन गर्न माग गर्दै प्रधानमन्त्री सुशिला कार्कीलाई ध्यानाकर्षण पत्र बुझाएको छ ।

७७ औं मानवअधिकार दिवसका अवसरमा राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोगको प्राङ्गणमा आयोजित काेणसभाका दौरान गैरसरकारी संस्था महासंघका अध्यक्ष अर्जुन भट्टराईले नागरिक समाजका तर्फबाट प्रधानमन्त्रीलाई चिट्ठी हस्तान्तरण गरे ।

तोकिएको समयमै शान्तिपूर्ण, निष्पक्ष र भयमुक्त वातावरणमा निर्वाचन सम्पन्न गर्न माग माग गर्दै नागरिक समाजले प्रधानमन्‍त्रीलाई चिट्ठी लेखेको उनले बताए ।

गैरसरकारी संस्था महासंघले नागरिक समाजको तर्फबाट ७७ वटै जिल्लाका प्रमुख जिल्ला अधिकारीलाई पनि चिट्ठी बुझाउने तयारी भएको उनले बताए ।

महासंघको संयोजनमा बुधबार “मानव अधिकार: हामी सबैको अपरिहार्य आधार” भन्ने मूल नारासहित ललितपुरको ललित मण्डपबाट र्‍याली गरिएको थियो ।

मानव अधिकार महाभेला र राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोगसँगको सहकार्यमा आयोजित र्‍यालीमा विभिन्‍न संघसंस्था तथा अधिकारकर्मीहरूको सहभागिता रहेको थियो ।

कैलाली र कञ्चनपुरबाट खाद्यले किन्यो झन्डै १६ करोड मूल्य बराबरको धान

कैलाली- यो वर्ष कैलाली र कञ्चनपुरका किसानले खाद्यलाई मात्रै झन्डै १६ करोड मूल्य बराबरको उत्पादित धान बिक्री गरेका छन्।

दुई जिल्लाका किसानले ४५ हजार नौ सय ५४.७३ क्विन्टल उत्पादित धान खाद्य व्यवस्था तथा व्यापार कम्पनी लिमिटेड प्रादेशिक कार्यालय धनगढीलाई बिक्री गरेका हुन्।

कार्यालय प्रमुख दीपक थापाका अनुसार  तीन सातामा दुई जिल्लाका किसानबाट १५ करोड ९१ लख ७८ हजार चार सय ५३ रुपैयाँको धान खरिद गरिएको हो।

राज्यले मोटा चामल तीन हजार चार सय ६३ रुपैयाँ ८१ पैसा र मध्यम चामलको समर्थन मूल्य तीन हजार ६ सय २८ रुपैयाँ ३३ पैसा निर्धारण गरेको थियो।

सोही मूल्यमा यो वर्ष खाद्यले प्रथम चरणमा कैलालीमा ३५ हजार क्विन्टल र कञ्चनपुर जिल्लाका किसानबाट पाँच गरी कुल ४० हजार क्विन्टल धान खरिदको कोटा पाएको थियो।

तर कार्यालय त्योभन्दा बढी झन्डै ६ हजार क्विन्टल बढी धान किसानबाट खरिद गरेको छ।

कार्यालय प्रमुख थापाका अनुसार खाद्यलाई धान बेच्न चाहने किसानको संख्या धेरै भएका कारण कोटाभन्दा बढी धान खरिद गर्नु परेको हो।

‘हामीले निर्धारण गरेको समयमा कुपन लिई बसेका तथा लाइनमा बसेका किसानको संख्या धेरै हुन पुग्यो,’ थापाले भने, ‘किसानको भावना अनुरूप कोटाभन्दा बढी धान हामीले खरिद गर्नु परेको हो।’

कैलालीमा प्रथम चरणमा ३५ हजार क्विन्टल धान खरिद कोटा आएकोमा बढाएर ३८ हजार नौ सय ४८ क्विन्टल र कञ्चनपुरमा पाँच हजार कोटा आएकोमा सात हजार ६ क्विन्टल धान खरिद गरिएको प्रमुख थापाले बताए।

गत वर्ष खाद्यको प्रादेशिक कार्यालयले ५५ हजार क्विन्टल धान खरिद गर्ने कोटा पाएको थियो भने यो वर्ष २० हजार क्विन्टल कम कोटा पाएको थियो।

गत वर्ष धान खरिद प्रक्रिया ढिला हुँदा चार महिनामा ३४ हजार पाँच सय १ क्विन्टल मात्रै खाद्यले किसानले उत्पादित धान खरिद गरिएको थियो।

कार्यालय प्रमुख दीपक थापाले यो वर्ष समयमै सरकारले समर्थन मूल्य तोकेको हुँदा सोही अनुरूपमाथि कै कोटा अनुसार कैलालीका ६ स्थान र कञ्चनपुरका दुई स्थानबाट धान खरिद गरिएको बताए।

खाद्यले किसानबाट कात्तिक ११ गतेदेखि धान खरिद सुरू गरेको थियो।

कार्यालयले कैलालीको मोहनापुर गोदामबाट पाँच हजार नौ सय ८४.८७ क्विन्टल, टीकापुर गोदामबाट नौ हजार आठ सय ७७.०९ क्विन्टल, भजनी खरिद केन्द्रबाट मंसिर दोस्रो सातापछि पाँच हजार सात सय ४२.०५ क्विन्टल, सती गोदामबाट सात हजार नौ सय सात क्विन्टल, सती गोदामबाटै मंसिर पहिलो साता पाँच सय २२.५१ क्विन्टल धान खरिद गरेको कार्यालय प्रमुख थापाले जानकारी दिए।

त्यस्तै,  जोशीपुर खरिद केन्द्रबाट चार हजार ६ सय क्विन्टल र गौरीगंगा खरिद केन्द्रबाट चार हजार तीन सय चार क्विन्टल मोटा धान खरिद गरिएको कार्यालय प्रमुख थापाले बताए।

कञ्चनपुरको महेन्द्रनगर खरिद केन्द्रबाट ६ हजार १९ क्वीन्टल र पुनर्वास खरिद केन्द्रबाट नौ सय ८७ क्विन्टल गरी सात हजार ६ क्विन्टल धान खरिद गरिएको कार्यालय प्रमुख थापाले बताए।

त्यसअघि किसानबाट नेपाल सरकारले निर्धारण गरेको धानको समर्थन मूल्य नपाएको गुनासोपछि मुख्यमन्त्री शाहले तत्कालीन प्रमुख जिल्ला अधिकारी कृष्णप्रसाद लम्साललाई अनुगमन गर्न तथा धान खरिद खुलाउन पहल गर्न आग्रह गरेका थिए।

मुख्यमन्त्रीको निर्देशनपछि प्रमुख जिल्ला अधिकारीले खाद्य व्यवस्था तथा व्यापार कम्पनी लिमिटेडमार्फत् धान खरिद प्रक्रिया अघि बढाएका थिए।

कात्तिक ४ गते मुख्यमन्त्री शाहले किसानले धानको समर्थन मूल्य पाए नपाएकोबारे अनुगमन गर्न कैलालीका प्रमुख जिल्ला अधिकारीलाई निर्देशन दिएका थिए।

त्यस्तै, किसानको माग अनुरूप सुदूरपश्चिमको भ्रमणमा आएका अर्थमन्त्री रामेश्वर खनाललाई सोमबार मुख्यमन्त्री कमलबहादुर शाहले सुदूरपश्चिममा थप ५० हजार क्विन्टल धान खरिदका लागि कोटा बढाइ दिन आग्रह गरेका थिए।

अर्थमन्त्री खनालले किसानको मागबारे केन्द्रमा कुरा गरी सम्भव भएसम्मको पहल गर्ने आश्वासन दिएको मुख्यमन्त्रीका प्रेस संयोजक डम्मरबहादुर बमले  जानकारी दिए।

त्यस अवसरमा मुख्यमन्त्री शाहले अर्थमन्त्री खनाललाई सुदूरपश्चिमका किसानले खेतीको समयमा रासायनिक मलका लागि ठूलो सास्ती र संघर्ष गर्नुपर्ने अवस्था रहेको भन्दै मलको अभाव हुन नदिन तथा किसानको माग अनुसार आवश्यक परिमाणमा उपलब्ध गराउन पनि अनुरोध गरेका थिए।

कैलाली–कञ्चनपुर जिल्लामा वार्षिक दश लाख क्विन्टल धान उत्पादन हुने गरेको तथ्यांक छ। त्यसमध्ये किसानले करिब तीन लाख क्विन्टल उपभोग गर्ने गरेको तथा सात लाख क्विन्टल धान बिक्री गर्ने गरेको पाइएको छ।

खाद्यले राज्यले निर्धारण गरेको समर्थन मूल्यमा सीमित कोटामा मात्रै धान खरिद गर्ने हुँदा किसानले स्थानीय गल्ला व्यापारी र रासायनिक मिलहरूमा सस्तोमा उत्पादित धान बेच्न बाध्य हुनु परेको बताउँछन्।

आप्रवासन नियममा र सीमा सुरक्षामा कडाइ गरेपछि अमेरिकाद्वारा जनवरीदेखि ८५ हजार भिसा रद्द

वासिङ्टन । अमेरिकी विदेश विभागले आप्रवासन नियम र सीमा सुरक्षामा कडाई गरेपछि सन् २०२५ जनवरीदेखि ८५ हजार भिसा रद्द गरेको घोषणा गरेको छ । सामाजिक सञ्जाल एक्समार्फत विदेश विभागले कडा आप्रवासन निरीक्षणका लागि ट्रम्प प्रशासनको निरन्तर प्रतिबद्धतालाई जोड दिँदै यस्तो घोषणा गरेको जनाएको छ ।

घोषणाको साथमा राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको तस्बिर “अमेरिकालाई फेरि सुरक्षित बनाउनुहोस् भन्ने शब्दसहित राखिएको थियो, जसले कडा भिसा नियमन राष्ट्रिय सुरक्षा प्रयासको केन्द्रबिन्दु हो भन्ने प्रशासनको तर्कलाई बलियो बनाएको छ । भिसा प्रणालीमा भएको कडाइलाई प्रष्ट पार्दै विदेश विभागका एक वरिष्ठ अधिकारीले रद्द गरिएका भिसा मध्ये आठ हजारभन्दा बढी विद्यार्थीको रहेको खुलासा गरेका  छन् ।

असुरक्षित गाडी चलाउनु, चोरी र आक्रमण जस्ता अपराधका कारण पहिचान गरि गत वर्ष अधिकाशं भिसा रद्द गरेको अधिकारीलाई उद्धृत गर्दै सिएनएनले जनाएको छ । विभागको विगतका स्पष्टीकरणमा भिसा म्याद सकिने र “आतङ्कवादलाई समर्थन लगाएतका कारणले भिसा रद्द गरिएको जनाइएको छ ।

गाजा द्वन्द्वसँग सम्बन्धित विरोध प्रदर्शनमा भाग लिने अन्तर्राष्ट्रिय विद्यार्थी पनि त्यस्तै गरी कडा छानविनमा परेको जनाइएको छ । यो कार्यले गत अगस्तमा उल्लिखित विभागको योजना अनुरुप भएको र वैध अमेरिकी भिसा भएका पाँच करोड पचास लाख भन्दा बढी विदेशीका लागि “निरन्तर जाँच“ प्रणाली लागू गर्न र देशमा बस्ने व्यक्तिलाई निगरानी गर्ने उद्देश्यलाई कार्यन्वयन गरेको जनाइएको छ ।

राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको दोस्रो कार्यकालमा, विदेश विभागले भिसा आवेदनको समीक्षा र भिसा भएकाको अनुगमनका लागि आफ्नो मापदण्ड विस्तार गरेको छ । प्रशासनले “एच-१ बी” आवेदकको जाँच पनि बढाएको छ, जुन विशेष विदेशी प्रतिभा खोज्ने अमेरिकी रोजगारदाताका लागि एक प्रमुख कार्यक्रम हो ।

विस्तारित भिसा रद्द, तीव्र जाँच र फराकिलो छानविनले आप्रवासन नियन्त्रणलाई कडा बनाइ आप्रवासीबिचमा भएको उल्लङ्घनलाई थप चुस्त दुरुस्त बनाउने प्रशासनको व्यापक दबाबलाई चित्रण गर्दछ । रासस/एएनआई 

विश्वविद्यालयमा राजनीतिकरण अन्त्य गर्छौं, अब प्रधानमन्त्री कुलपति रहँदैनन्: प्रधानमन्त्री

काठ्माण्डौ- प्रधानमन्त्री सुशीला कार्कीले विश्वविद्यालयहरूमा हुने दलीय राजनीतिक हस्तक्षेप अन्त्य गर्नका लागि प्रधानमन्त्री नै कुलपति हुने परम्परागत व्यवस्था खारेज गर्ने तयारी सरकारले गरेको बताएकी छन्।

बुधबार काभ्रेको धुलिखेलमा आयोजित काठमाडौं विश्वविद्यालय (केयू) को ३१ औँ दीक्षान्त समारोहलाई सम्बोधन गर्दै प्रधानमन्त्री कार्कीले उच्च शिक्षाको सुधारका लागि आफू पद त्याग्न तयार रहेको स्पष्ट पारेकी हुन्।

जेन-जी आन्दोलन र युवाहरूको बदलिँदो सोचको जगमा आफू प्रधानमन्त्री बनेको स्मरण गर्दै उनले अब देश बनाउने जिम्मा युवा पुस्ताकै काँधमा आएको बताइन्।

सम्बोधनका क्रममा प्रधानमन्त्री कार्कीले नेपालको उच्च शिक्षामा राजनीतिकरणको अन्त्य अहिलेको टड्कारो आवश्यकता रहेको औँल्याइन्।

उनले भनिन्, ‘शैक्षिक प्रशासनमा अनावश्यक दलीय हस्तक्षेपले उच्च शिक्षा क्षेत्रलाई निरन्तर असर पारेको छ। त्यसैले प्रधानमन्त्री नै विश्वविद्यालयको कुलपति हुने व्यवस्थालाई परिमार्जन गर्नुपर्ने आवश्यकता बोध भएको छ।’

उनले शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधिमन्त्री महावीर पुनले यस विषयमा विज्ञहरूसँग गम्भीर परामर्श गरिरहेको जानकारी दिँदै ऐन संशोधन गरेर प्राज्ञिक व्यक्तिलाई नै कुलपति बनाउने तयारी भइरहेको सुनाइन्।

दीक्षित विद्यार्थीहरूलाई हौसला दिँदै प्रधानमन्त्री कार्कीले सरकारसँग आश्वासन भन्दा पनि युवाहरूका लागि आह्वान मात्र रहेको बताइन्।

‘यो मुलुक हाम्रो हो, हामीले नबनाए कसैले आएर बनाइदिँदैन,’ उनले भनिन्, ‘सकेसम्म देशमै अवसर खोज्नुहोस्, नभए आफैँ सिर्जना गर्नुहोस्। आज राष्ट्रले तपाईंहरू युवाबाट ठूलो आशा राखेको छ।’

उनले काठमाडौं विश्वविद्यालयले १२ प्रतिशत विदेशी विद्यार्थी भित्र्याउन सफल भएको र आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स, ग्ल्यासियोलोजी जस्ता नयाँ विषय सुरु गरेकोमा प्रशंसा गरिन्।

साथै, हिमालयन युनिभर्सिटी कन्सोर्टियमको सचिवालय केयूमा रहनुले जलवायु परिवर्तनको मुद्दामा नेपालले नेतृत्वदायी भूमिका खेल्न सक्ने विश्वास व्यक्त गरिन्।

 

काठमाण्डुले लुम्बिनीविरुद्ध टस जितेर पहिला ब्याटिङ गर्दै

काठमाडौं । जारी दोस्रो संस्करणको नेपाल प्रिमियर लिग (एनपीएल) अन्तर्गत इलिमिनेटर राउण्डमा काठमाडौं गोर्खाजले लुम्बिनी लायन्सविरुद्ध पहिले ब्याटिङ गर्ने निर्णय लिएको छ।

त्रिभुवन अन्तरराष्ट्रिय क्रिकेट रङ्गशालामा काठमाडौंका कप्तान करण केसीले टस जितेर पहिले ब्याटिङ गर्ने निर्णय लिएका हुन् । काठमाडौँ तेस्रो र लुम्बिनी चौथो स्थानमा छ । लिग चरणको खेलमा काठमाडौँले लुम्बिनीलाई २२ रनले हराएको थियो । आज जित्ने टोली दोस्रो क्वालिफायरमा विराटनगर किङ्ससँग भोलि खेल्नेछ । विराटनगर पहिलो क्वालिफायरमा सुदूरपश्चिम रोयल्ससँग पराजित भएको थियो ।

देशभरका भन्सार कार्यालय सञ्चालनमा आए

काठमाडौँ। मङ्सिर २१ गतेबाट लागु भएको भन्सार ऐनका केही प्रावधानबाट असन्तुष्ट भएका भन्सार एजेन्टहरूले सेवा सुचारु गर्ने भएका छन् ।

भन्सार विभागका निर्देशक (सूचना अधिकारी) किशोर वर्तौलाले भने, ‘‘भन्सार ऐनमा भएका कतिपय प्रावधान र जरिवानाका विषय उठान भएका थिए, कतिपय विषय विनियमावली बन्ने क्रममा रहेकाले स्पष्ट हुने छन् र कतिपय विषय सबै पक्षले ध्यान दिनुपर्ने छ, आजबाटै देशैभरका सबै भन्सार कार्यालय सञ्चालनमा आएका छन् ।’’

विभागले आजै प्रकाशन गरेको विज्ञप्तिमा भनिएको छ, ‘‘भन्सार एजेन्ट महासङ्घको तर्फबाट विभिन्न किसिमका मागहरू भन्सार विभागमा पेस गरिएकोमा व्यवस्थापन सुधार गर्ने र विभाग र कार्यालयबाट सम्बोधन हुने प्रकृतिका मागहरू विभाग र कार्यालयबाट क्रमशः कार्यान्वयन गर्दै जाने एवम् नियमावलीमा सम्बोधन गर्नुपर्ने उपयुक्त मागका विषयमा अर्थ मन्त्रालयमा अवगतार्थ पठाउने निर्णय भएको छ ।’’

यो निर्णयसँगै सबै कार्यालय सञ्चालनमा आएको भनाइ निर्देशक बर्तौलाले बताए ।

नेपालमा उत्तरतर्फ ९, दक्षिणतर्फ २९, तीन वटा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा भन्सार कार्यालय छन् भने चोभारमा एउटा सुख्खा बन्दरगाह छ ।

आज ७७औँ अन्तर्राष्ट्रिय मानव अधिकार दिवस : नेपालमा पनि मनाईंदै

काठमाण्डौ – मानव अधिकारको संरक्षणका लागि विश्वव्यापी साझा सहकार्य र प्रतिबद्धताको लक्ष्यसहित आज ७७औँ अन्तर्राष्ट्रिय मानव अधिकार दिवस मनाईंदैछ ।

नेपालमा पनि दिवसको अवसरमा विभिन्न कार्यक्रमको आयोजना गरिएको छ । अन्तर्राष्ट्रिय मानव अधिकार दिवसको अवसरमा राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेल, उपराष्ट्रपति रामसहायप्रसाद यादव, प्रधानमन्त्री सुशीला कार्की, विभिन्न राजनीतिक दलका शीर्ष नेताहरुले शुभकामना व्यक्त गरेका छन् ।

सन् १९४८ मा संयुक्त राष्ट्रसङ्घको महासभाले पारित गरेको मानव अधिकारको विश्वव्यापी घोषणापत्र (युडीएचआर) को स्मरणमा हरेक वर्ष डिसेम्बर १० तारिखमा यो दिवस मनाउने गरिन्छ । घोषणापत्रले जाति, धर्म, लिङ्ग, भाषा, विचार, सामाजिक मूल वा जन्मका आधारमा कुनै भेदभाव नगरी सबैलाई समान अधिकार सुनिश्चित गरेको छ । यसअघि हिजो मानव अधिकार रक्षकहरुको अन्तर्राष्ट्रिय दिवस मनाइएको थियो ।

नेपालको संविधानले विचार र अभिव्यक्तिको स्वतन्त्रता, स्वतन्त्रतापूर्वक भेला हुन पाउने स्वतन्त्रता र सङ्गठन खोल्न पाउने स्वतन्त्रताको अधिकारको सुनिश्चितता गरेको छ । नेपाल सरकारले मानव अधिकारकर्मीको सुरक्षा र संरक्षण गर्नेसम्बन्धी आदेश, २०७७ समेत जारी गरेको छ ।

कैलाली-४ मा कांग्रेसबाट ७ जना सिफारिस

कैलाली । कैलाली-४ मा प्रतिनिधि सभा सदस्य उम्मेदवारका लागि कांग्रेसले ७ जनाको नाम सिफारिस गरेको छ ।

फागुन २१ गते तय भएको निर्वाचनका लागि विघठित प्रतिनिधि सभा सदस्य वीरबहादुर बलायरसहित ७ जनाको नाम सिफारिस गरिएको हो ।

सिफारिसका लागि आइतबार र सोमबार दुई दिन समय तोकिएकोमा ७ जनाले उम्मेदवार हुने भन्दै नाम दर्ता गराएका थिए । उनीहरु सबैको नाम सिफारिस गरिएको हो ।

जसमा वीरबहादुर बलायरसहित विजय कुँवर, नैनसिंह महर,  लोकराज पाण्डेय ‘आगो’, दिनेशराज जोशी, टेकराज जोशी र युवा प्रतिनिधिका रुपमा भुवन महरासमेत रहेका छन ।

समानुपातिकतर्फ यज्ञनिधि कोइराला, जानकी पाल, खडकसिं बडैला, गोपालबहादुर देउवा, गंगा कामी र रमेश ताम्राकारको नाम सिफारिस गरिएको छ ।

यसैगरी राष्ट्रिय सभा सदस्यका लागि डा. लक्ष्मीराज पाठक, गजेन्द्र पन्त र हिरा दत्त भट्टको नाम सिफारिस भएको छ ।

विद्युत प्राधिकरणको कार्यकारी निर्देशकमा शाक्यको पुनर्बहाली

काठमाण्डौ-  नेपाल विद्युत प्राधिकरणको कार्यकारी निर्देशकमा पुनर्स्थापित हितेन्द्रदेव शाक्यले कार्यभार सम्हालेका छन् ।

आज बिहान साढे १० बजे प्राधिकरणको केन्द्रीय कार्यालय रत्नपार्क, काठमाण्डौ पुगेर उनले कार्यभार सम्हालेका हुन् । सर्वोच्च अदालतको परमादेशपछि उनी प्राधिकरणको कार्यकारी निर्देशकमा पुनर्बहाली भएका हुन् ।

शाक्यलाई प्राधिकरणबाट जल तथा ऊर्जा आयोगमा सरुवा गरी प्राधिकरणको कार्यकारी निर्देशकमा मनोज सिलवाललाई नियुक्त गर्ने गएको असोज ५ मा बसेको मन्त्रिपरिषद् बैठकले गरेको निर्णय कानुनविपरीत भएको भन्दै सर्वोच्च अदालतले अस्ति सोमबार खारेज गरिदिएको थियो ।

कार्यभार सम्हाल्दै शाक्यले आफ्ना कार्यक्रमलाई पहिला भन्दा पनि अझ बढी जोश र लगनशिलतासहित अघि बढाउने प्रतिवद्धता जनाए । सरकारको नीति निर्देशन बमोजिम प्राधिकरणको आफ्नो हक हितलाई सर्वोपरी ठानेर अघि बढ्ने बताए । अबको साढे तीन वर्ष एउटा निश्चित गोल पूरा गर्नेगरी लाग्ने बताए ।

उर्जामन्त्री र आफूले राम्रोसँग विद्युतको क्षेत्र बुझेकाले मिलेर काम गर्ने बताए । शाक्यले विद्युत प्राधिकरणका आफ्नै आयोजनाहरु पनि हुनुपर्ने बताए ।

आजदेखि तीन महिनासम्म ‘मानसिक स्वास्थ्य सचेतना अभियान’ सञ्चालन गरिँदै

काठमाण्डौ – सरकारले आजदेखि तीन महिनासम्म ‘मानसिक स्वास्थ्य सचेतना अभियान’ सञ्चालन गर्दैछ ।

राष्ट्रिय स्वास्थ्य शिक्षा, सूचना तथा सञ्चार केन्द्रका अनुसार आजदेखि अभियान शुरू गरी आउँदो फागुन ३० गतेसम्म सञ्चालन गर्ने तयारी छ । केन्द्रकी निर्देशक डा. राधिका थपलियाले मानसिक स्वास्थ्य सचेतना फैलाउने उद्देश्यले अभियान सञ्चालन गर्न लागिएको बताए । उनले पछिल्लो प्रदर्शनपछि सबै वर्गमा तनाव थपिएको भन्दै अभियानले थोरै भएपनि त्यसमा सकारात्मक भूमिका खेल्ने अपेक्षा गरिएको बताए ।

केन्द्रका वरिष्ठ जनस्वास्थ्य प्रशासक उपेन्द्र ढुङ्गानाले मानसिक स्वास्थ्यलाई समग्र स्वास्थ्यको अभिन्न हिस्साको रूपमा जनचेतना बढाउने उद्देश्यले अभियान थालिएको बताउँदै हरेक महिना फरक खालका विषयमा सचेतनाका कार्यक्रम गरिने जानकारी गराए ।

विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका मनोचिकित्सक डा. केदार मरहट्टाले मानसिक स्वास्थ्यबारे खुलेर कुरा गर्नुपर्ने बताए । उनले नेपालमा १० मध्ये एक जनामा मानसिक स्वास्थ्य समस्या रहने बताउँदै यो जनस्वास्थ्यमाथिको गम्भीर चुनौती रहेको बताए ।

विराटनगरविरुद्ध विशाल जित निकाल्दै सुदूरपश्चिम लगातार दोस्रोपटक एनपीएलको फाइनलमा

काठमाडौं । विराटनगनर किंग्सविरुद्ध ७७ रनको विशाल जित निकाल्दै सुदूरपश्चिम रोयल्सले लगातार दोस्रो पटक नेपाल प्रिमियर लिग (एनपीएल) को फाइनलमा प्रवेश गरेको छ । पराजित विराटनगरका लागि पनि फाइनल पुग्ने अर्को मौका छ । टोलीले काठमाण्डू गोर्खाज र लुम्बिनी लायन्सबीचको विजेतासँग दोस्रो क्वालिफायरमा प्रतिस्पर्धा गर्ने छ ।

त्रिवि क्रिकेट मैदानमा मंगलबार सम्पन्न पहिलो क्वालिफायरमा सुदूरपश्चिमले प्रस्तुत गरेको १ सय ५६ रनको लक्ष्य पछ्याएको विराटनगर १४.१ ओभरमा ७८ रनमै समेटियो । विराटनगरका लागि फाफ डु प्लेसिसले ३६, मर्सान्ट डी लाङ्गले १५ र बसिर अहमदले १२ रन बनाए । अन्य ब्याटरले दोहोरो अंकमा रन जोड्न सकेनन् ।
सुदूरपश्चिमका लागि स्कट कुगेलाइन, हरमित सिंह र अभिनाश बोहोराले दुई दुई तथा हेमन्त धामी र कप्तान दीपेन्द्रसिंह ऐरीले  एक–एक विकेट लिए ।

त्यसअघि टस हारेर ब्याटिङको निम्तो पाएको सुदूरपश्चिमले निर्धारित २० ओभरमा सात विकेट गुमाउँदै १ सय ५५ रनको योगफल तयार पारेको थियो । सुदूरपश्चिमका लागि विनोद भण्डारीले ५२ बलमा तीन चौका र दुई छक्कासहित सर्वाधिक ६३ रनको योगदान गरे । यसैगरी, आरिफ शेख र सेल्डन ज्याकसनले २० २०, हरमित सिंहले १४, ईशान पाण्डेले १३ तथा मुख्तर अहमदले १० रन बनाए । विराटनगरका लागि प्रतिस जिसी र मर्सान्ट डी लाङ्गले दुई–दुई तथा साम हेज्लेट र सूर्य तामाङले एक–एक विकेट लिए ।

सुदूरपश्चिमद्वारा विराटनगरलाई १ सय ५६ रनको लक्ष्य

काठमाडौँ : सुदूरपश्चिम रोयल्सले नेपाल प्रिमियर लिग ९एनपीएल० २०२५ को क्वालिफायर–वानमा मंगलबार विराटनगर किंग्ससामु १ सय ५६ रनको लक्ष्य प्रस्तुत गरेको छ । पहिले ब्याटिङको निम्तो पाएको सुदूरपश्चिमले त्रिवि अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट रंगशालामा सात विकेट गुमाएर १ सय ५५ रन बनाएको हो ।

उसका लागि ओपनर विनोद भण्डारीले सर्वाधिक ६३ रन बनाए । उनले ५२ बलमा तीन चौका र दुई छक्का प्रहार गरे । विनोदको यस सिजन यो दोस्रो अर्धशतक हो । इनिङ्सको अन्त्यतिर आरिफ सेखले केही आक्रामक भएर १३ बलमा २० रन थपे ।

त्यस अगाडि आफ्नो पहिलो खेल खेलिरहेका पाकिस्तानी ओपनर मुख्तार अहजमले १० रन मात्र बनाए । यस्तै सेल्डन ज्याक्सनले पनि पहिलो खेल खेल्ने क्रममा ११ बलमा २० रन जोडे । इशान पाण्डे भने १३ रन बनाएर साम हेजलेटको बलमा आउट भए ।

नरेन भट्टले त्यसमा बाउन्ड्रीमा सनसनीपूर्ण क्याच लिए । दीपेन्द्रसिंह ऐरीले पनि धेरै ठूलो योगदान दिन सकेनन् र उनी तीन रन मात्र बनाएर रनआउट भए । हरमित सिंहले १४ रन मात्रै बनाउन सके । विराटनगरको बलरमध्ये प्रतिश जिसी र मर्चेन्ट डि ल्याङ्गेले दुई(दुई विकेट लिए । यस खेल जित्ने टिम फाइनल प्रवेश गर्नेछ भने पराजित टिमले क्वालिफायर–टु खेल्नेछ । त्यसमा उसको प्रतिद्वन्द्वी इलिमिनेटरको विजेता हुनेछ ।

जकार्ताको ड्रोन कम्पनीमा आगलागी, १८ जनाको मृत्यु

एजेन्सी– इन्डोनेसियाको सेन्ट्रल जकार्ताको ड्रोन कम्पनी ‘टेरा ड्रोन’को कार्यालय भवनमा मंगलबार आगलागी हुँदा कम्तीमा १८ जनाको मृत्यु भएको स्थानीय मिडियाले जनाएका छन् ।

एएफपी समाचार एजेन्सिले ड्रोन कम्पनीको भवनमा ब्याट्रीमा विस्फोट भएर आगलागीमा हुँदा कम्तीमा २० जनाको मृत्यु भएको प्रहरीलाई उदृत गर्दै जनाएको छ । अहिले सम्म पुरुष र १५ जना महिला गरी २० जना पीडितलाई उद्धार गरिएको छ ।

भवनमा लागेको आगो द्रुत गतिमा फैलिए पछि सबै १८ जना पीडितहरू  भवन भित्र फसेर मृत फेला परेका जनाइएको छ । गम्भीर रूपमा जलेको अवस्थामा उनीहरूको शवलाई झोलामा राखेर थप पहिचानका लागि एम्बुलेन्सद्वारा पूर्वी जकार्ताको प्रहरी अस्पतालमा लगिएको थियो ।

सहरका अग्निशामक टोलीहरूले विषेश निगरानीका साथ भवनमा खोजी कार्य जारी राखेको जनाइएको छ । उद्धारकर्मीहरूले आगलागी पछि भवनको माथिल्लो तलामा फसेका जीवित मानिसहरूलाई सिँढीको माध्यमबाट उद्धार गरिएको जनाइएको छ भने आगो नियन्त्रणमा ल्याउन दर्जनौँ कर्मचारी र फायर इन्जिनहरू तैनाथ गरिएको थियो ।

थप पीडितहरू अझै पनि भवन भित्र रहेको आशंका गरिएको स्थानीय मिडियाले जनाएका छन् । अधिकारीहरूले मृतकको सङ्ख्या पुष्टि गर्न तथा आगलागीको कारण निर्धारण गर्न खोज र उद्धार कार्य जारी  राखेको जनाइएको छ ।

आगलागी हुँदा भवन भित्र कति जना थिए भन्ने विवरण अधिकारीहरूले अझै दिएका छैनन् ।

कांग्रेसमा कैलाली–५ बाट आरजुसहित चार जनाको नाम सिफारिस

 कैलाली- कैलाली निर्वाचन क्षेत्र नम्बर ५ मा कांग्रेस नेता आरजु राणा देउवासहित चार जनाको नाम क्षेत्रीय कमिटीले जिल्लामा सिफारिस गरेको छ । देउवासँगै नरनारायण शाह (मनु), डिल्लीराज पन्त र नृप वडको नाम पनि सिफारिस भएको उक्त निर्वाचन क्षेत्रका प्रवक्ता प्रदीप पाठकले बताए ।

हरेक निर्वाचन क्षेत्रबाट तीन जनाको नाम जिल्ला कमिटीमा सिफारिस गर्नु पर्ने भनिए पनि आकांक्षीको संख्या बढी भएकाले सर्वसम्मतिमै चार जनाको नाम सिफारिस गरिएको पाठकले बताए ।

शाह नेपाली कांग्रेस कैलालीका पूर्व सभापति हुन्, पन्त निर्वतमान प्रतिनिधिसभा सदस्य हुन् भने वड धनगढी उपमहानगरपालिकाका निवर्तमान नगर प्रमुख हुन् ।

आरजु ०७४ को निर्वाचनमा धनगढी क्षेत्रबाटै प्रतिस्पर्धा गरेकी देउवा एमालेका नारदमुनि रानासँग पराजित भएकी थिइन् । गत ०७९ को निर्वाचनमा पनि उनले नै प्रतिस्पर्धा गर्ने चर्चा थियो, तर अन्तिम समयमा उनले समानुपातिकबाटै चुनाव लडेकी थिइन् ।

प्रवक्ता पाठकका अनुसार निर्वाच क्षेत्र कमिटीले मंगलबारभित्र उम्मेदवारहरुको नामावली जिल्ला कार्य समितिमा पठाइसक्नुपर्ने समय तालिका निर्धारण गरिएको बताए । जिल्लाले प्रदेश कार्य समितिलाई पठाउने छ र प्रदेशले केन्द्रमा सिफारिस गर्ने प्रक्रिया रहेको पाठकले बताए ।

समानुपातिकतर्फको निर्वाचनका लागि धनगढी क्षेत्रबाट ११ जनाको नाम सिफारिस गरिएको छ । जीवन राना, गौरिकुमारी लामा, मनिराम देवल, सुशीला मिश्र, सुनिता राना, पुष्पा जोशी भट्ट, निपा चोखाल, जागृति बोगटी, टेकबहादुर रैका, प्रमिला लम्साल र नरबहादुर बमको नाम सिफारिस गरिएको पाठकले बताए । यस्तै, राष्ट्रिय सभाका लागि रीता भण्डारी, हरिश खड्का र रामचन्द्र ओझाको नाम सिफारिस गरिएको छ ।

विराटनगरले टस जित्यो, सुदूरपश्चिम रोयल्सले पहिला ब्याटिंग गर्ने

काठमाडौँ । नेपाल प्रिमियर लिग (एनपीएल) को आज पहिलो क्वालिफायर खेलमा विराटनगरले टस जितेको छ ।

विराटनगरका कप्तान सन्दीप लामिछानेले टस जितेर पहिला बलिङ गर्ने निर्णय गरेका छन् । योसँगै सुदूरपश्चिम रोयल्सले पहिला ब्याटिंग गर्ने भएको छ ।

लिग चरणमा सुदूरपश्चिमले ७ खेलमा ६ जित हासिल गरेको थियो भने एक खेल विराटनगरसँग हारेको थियो । त्यस्तै विराटनगरले भने आफ्ना ७ खेलमा ५ खेलमा जित हासिल गरेको थियो र दुई खेलमा हार बेहोरेको थियो । विराटनगर लुम्बिनी लायन्स र चितवन राइनोजसँग पराजित भएको थियो ।

यस खेलको विजेता सिधै फाइनलमा पुग्ने छ भने पराजित हुने टिमले दोस्रो क्वालिफायर खेल्ने अवसर पाउने छ । सुदूरपश्चिम रोयल्स पहिलो सिजनको उपविजेता टिम हो भने पहिलो सिजनमा लिग चरणबाट बाहिरिएको विराटनगरले यस सिजनमा दोस्रो स्थानमा रहदै पहिलो क्वालिफायर खेल्न लागेको छ ।

मन्त्रिपरिषद् बैठकका १८ निर्णय सार्वजनिक

काठमाडौँ।सरकारले सोमबार बसेको मन्त्रिपरिषद् बैठकका निर्णय सार्वजनिक गरेको छ । मङ्गलबार सरकारका प्रवक्ता एवम् सञ्चार तथा सूचना प्रविधिमन्त्री जगदीश खरेलले पत्रकार सम्मेलन गर्दै मन्त्रिपरिषद् बैठकका निर्णय सार्वजनिक गरेका हुन् ।

यी हुन् निर्णयहरु:

देशभरका भन्सार कार्यालयमा ‘पेन डाउन’, जाँचपास सेवा पूर्ण रूपमा ठप्प

काठमाण्डाै – देशभरका सबै भन्सार कार्यालयमा भन्सार जाँचपासका सम्पूर्ण काम ठप्प भएका छन् । भन्सार एजेन्ट महासङ्घ नेपालको आह्वानमा भन्सार एजेन्टहरूले आज कार्यालयमा पेन डाउन गर्दा भन्सार जाँचपासका काम ठप्प भएका हुन् ।

२०८२ मङ्सिर २१ गतेदेखि लागू भएको भन्सार ऐन २०८२ का केही प्रावधानको विरोधमा महासङ्घले देशभर भन्सार सेवा अवरुद्ध गरेको हो । महासङ्घका अनुसार नयाँ ऐनका प्रावधानले अन्तर्राष्ट्रिय व्यापार तथा भन्सार प्रक्रियालाई सहज बनाउने भन्दा उल्टो भन्सार एजेन्टको पेशागत अधिकार, उद्योग–व्यवसाय र वैध व्यापारलाई नै हतोत्साहित गर्ने अवस्था सिर्जना भएको छ ।

भन्सार ऐन २०८२ को मस्यौदा तयार पार्ने चरणदेखि नै महासङ्घले दण्ड–जरिवाना, इजाजतपत्र नवीकरण, निलम्बन प्रक्रिया, बैंक जमानत, कम्प्युटर प्रणालीमा युजर–आईडी व्यवस्थापन, इन्कुट–आउट नोट प्रणाली र मालवस्तु जाँचपासलाई इजाजत प्राप्त भन्सार एजेन्टमै सीमित गर्ने लगायतका विषय समावेश गर्न माग गर्दै आएको थियो । तर लागू भएको ऐनले अनावश्यक दण्ड–जरिवाना थपेको र तजबीजी अधिकार बढाएको महासङ्घले आरोप लगाएको छ ।

पेनडाउन आन्दोलन अस्ति आइतवार वीरगञ्ज भन्सारबाट शुरू भएको थियो । दोस्रो दिन हिजो सोमवार भैरहवा भन्सार पूर्णरूपमा ठप्प रह्यो भने तेस्रो दिन आज देशभरका सम्पूर्ण भन्सार कार्यालयका सेवा बन्द गरिएको महासङ्घका केन्द्रीय सदस्य उमेश घिमिरेले जानकारी दिनुभयो ।

जाँचपास रोकिँदा देशभरका भन्सार कार्यालयबाट राजस्व असुलीमा प्रत्यक्ष असर परेको छ ।

बैंक र वित्तीय संस्था एआई मार्गदर्शन मस्यौदा तयार

काठमाडौं : नेपाल राष्ट्र बैंकले बैंक तथा वित्तीय संस्थामा आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (एआई) को जिम्मेवार प्रयोगलाई कार्यान्वयन गर्न ‘आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स मार्गदर्शन’को मस्यौदा तयार पारेको छ। पछिल्लो समय राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रियस्तरमै प्रविधि द्रुत गतिमा अगाडि बढिरहेका कारण यसले वित्तीय संस्थाहरूको कार्यशैलीलाई परिवर्तन गर्ने क्षमता राखेको सन्दर्भमा यो मार्गदर्शन लागू गर्न लागिएको बताइएको छ।

उक्त मार्गदर्शनले बैंकिङ कारोबारमा क्रेडिट स्कोरिङ, धोखाधडी पत्ता लगाउने, ग्राहक सेवा, जोखिम व्यवस्थापन र अनुपालन अनुगमनसहित विभिन्न क्षेत्रमा एआईको प्रयोगलाई समेट्ने भएको छ। केन्द्रीय बैंकले तयार पारेको उक्त मार्गदर्शनको खाकामाथि राय/सुझाव आगामी पुस १५ भित्र केन्द्रीय बैंकमा लिखित वा इमेलमार्फत उपलब्ध गर्न सम्बद्ध संघसंस्था तथा सरोकारवालालाई अनुरोध गरेको छ।

उपलब्ध सुझावको आधारमा आवश्यकताअनुसार संशोधन गरी अन्तिम खाका सार्वजनिक गरिने केन्द्रीय बैंकले जनाएको छ। यो मार्गदर्शन राष्ट्र बैंकबाट इजाजतपत्र प्राप्त संस्थाहरू जसमा वाणिज्य बैंक, विकास बैंक, वित्त कम्पनी, लघुवित्त संस्थाहरू, नेपाल इन्फ्रास्ट्रक्चर बैंक लिमिटेड, साथै भुक्तानी प्रणाली सञ्चालक (पीएसओ) र भुक्तानी सेवाप्रदायक (पीएसए)मा लागू हुनेछ।

मार्गदर्शन जारी गर्नुका मुख्य उद्देश्यहरूमा बैंकिङ प्रणालीमा दक्षता, नवीनता र ग्राहक अनुभव अभिवृद्धि गर्दै वित्तीय स्थायित्व र सञ्चालन लचकता सुनिश्चित गर्नु रहेको छ। यसले एआई अनुप्रयोगहरू पारदर्शी, व्याख्यायोग्य, निष्पक्ष र जवाफदेही हुनुका साथै तिनीहरूले ग्राहक अधिकारको रक्षा गर्ने, डाटा गोपनीयताको संरक्षण गर्ने सुनिश्चित गर्न खोजेको छ।

सुशासनका प्रावधानअनुसार, एआई प्रणालीहरूले उत्पन्न गरेका नतिजा र निर्णयहरूका लागि बोर्ड अफ डाइरेक्टरहरू र वरिष्ठ व्यवस्थापन नै अन्तिम रूपमा जवाफदेही रहनेछन्। बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूले एआई प्रणालीहरू प्रयोग गर्नुअघि, तिनीहरूलाई उच्च–जोखिम वा गैर–उच्च–जोखिमको रूपमा वर्गीकृत गर्नुपर्नेछ।

मार्गदर्शनले क्षमता विकास गर्नुपर्ने (बोर्ड सदस्यहरू, वरिष्ठ व्यवस्थापन र कर्मचारीहरूलाई एआईसँग सम्बन्धित जोखिमबारे प्रशिक्षित गर्न) र एआईका लागि ग्राहकको डाटा प्रयोग गर्नुअघि स्पष्ट सहमति लिनुपर्ने जस्ता महत्वपूर्ण प्रावधानहरूमा जोड दिएको छ। साथै, ग्राहकहरूलाई आवश्यक सेवाहरूमा असर नपर्ने गरी ‘अप आउट’ गर्ने स्पष्ट विकल्प पनि दिनुपर्नेछ।

मार्गदर्शनको पालना गर्दा बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूले साइबर लचकता मार्गदर्शन–२०८०, सूचना प्रविधि मार्गदर्शन– २०६९ र गोपनीयता ऐन– २०७५ लगायत अन्य सान्दर्भिक कानुन र नियमहरूको पनि पालना गर्नुपर्नेछ।

निर्वाचनका लागि सहयोग गर्ने भारतको प्रतिबद्धता

काठमाडौँ। आसन्न प्रतिनिधिसभा सदस्य निर्वाचनलाई सफलतापूर्वक सम्पन्न गर्न छिमेकी भारतले सहयोग गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेको छ।

गृहमन्त्री ओमप्रकाश अर्यालसँग भारतीय विदेश मन्त्रालयका अतिरिक्त सचिव मुनु महावरले आज गरेको शिष्टाचार भेटमा उनले निर्वाचनका लागि आवश्यक स्रोतसाधन र सुरक्षा बन्दोबस्तीका सामग्री सहयोग गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेका हुन्।

भारतीय विदेश मन्त्रालयको उत्तर मामिला हेर्ने अतिरिक्त सचिव मुनु नेपाल भ्रमणको सिलसिलामा आइतबार काठमाडौँ आएका हुन् ।

भेटमा भारतीय अतिरिक्त सचिवले जाजरकोट भूकम्पपछिको पुनर्निर्माण तथा विपद्बाट क्षति भएका संरचनाको पुनस्र्थापना र व्यवस्थापनमा सहयोग गर्ने प्रतिबद्धता जनाएको गृहमन्त्रीको स्वकीय सचिवालयले जनाएको छ । अतिरिक्त सचिव महावरले गृहमन्त्री अर्याललाई उपयुक्त समयमा भारत भ्रमणको निमन्त्रणासमेत दिए।

सो क्रममा गृहमन्त्री अर्यालले कञ्चनपुरको दोधारा–चाँदनीमा निर्माणाधीन सुक्खा बन्दरगाहको कामलाई तीव्रता दिन आग्रह गरे।

सीमा अपराध रोकथाम, चोरी तस्करी, अवैधवस्तुको ओसारपसार र आपराधिक गतिविधि नियन्त्रण गर्न दुवैतर्फका सीमा सुरक्षा सङ्गठनको क्षमता अभिवृद्धि र सूचना आदानप्रदान प्रभावकारी बनाउनुपर्नेमा गृहमन्त्रीले जोड दिए।

 

भ्रष्टाचारविरुद्ध कठोर हुन्छौं, धम्कीबाट डराउँदैनौं : प्रधानमन्त्री कार्की

काठमाडौं – प्रधानमन्त्री सुशीला कार्कीले सरकार भ्रष्टाचारविरुद्ध कठोर कदम चाल्न दृढ रहेको बताएकी छन् ।

भ्रष्टाचारविरूद्धको २२ औं अन्तर्राष्ट्रिय दिवसका अवसरमा सिंहदरबारमा आज आयोजित एक कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै प्रधानमन्त्री कार्कीले भ्रष्टाचारविरुद्ध कठोर कदम चाल्न सरकार दृढ रहेको बताएकी हुन् ।

भ्रष्टाचारविरुद्ध कठोर कदम चाल्ने क्रममा धम्की आएको संकेत गर्दै उनले भ्रष्टाचारविरूद्ध चालिएका कदमबाट अत्तालिएर कतिपय तत्त्वले प्रत्यक्ष वा परोक्षरूपमा धम्क्याए पनि आफूहरू नडराउने उल्लेख गरेकी छन् ।

‘जेनजीका माग र अपेक्षा बमोजिमका आशातीत उपलब्धि हासिल हुन समय लाग्ला तर भ्रष्टाचारविरुद्ध जुनसुकै हदसम्मको कठोर कदम चाल्न पनि सरकार पछि हट्ने छैन। यसका निम्ति राज्यका स्थापित संयन्त्र क्रियाशील भइसकेका छन्। यस दिशामा चालिएका कदमबाट अत्तालिएर कतिपय तत्त्वले प्रत्यक्ष वा परोक्षरुपमा धम्क्याए पनि हामी डराउँदैनौँ। सम्बन्धित निकायका पदाधिकारी र राष्ट्र सेवकहरुलाई पनि कत्ति पनि विचलित नभई निर्धक्कसँग आफ्नो व्यावसायिक स्वतन्त्रता उपयोग गरी अघि बढ्न म आग्रह गर्दछु। ’ उनले भनिन् ।

जनताका काममा अनावश्यक ढिलासुस्ती गर्ने, जिम्मेवारीबाट पन्छिने, मोलाहिजा गर्ने, अनुचित लाभ लिने, राज्यलाई हानि नोक्सानी पुर्‍याउने कार्य कुनै पनि बहानामा सह्य हुन नसक्ने बताइन् ।

समानुपातिकतर्फको चुनाव लड्न ६७ दलले दिए निवेदन

काठमाडौं । समानुपातिकतर्फ चु

२१ फागुनमा प्रतिनिधिसभाको निर्वाचन हुँदैछ । उक्त निर्वाचनमा समानुपातिक तर्फ निर्वाचन लड्न चाहने दलले यही मंसिर २१ गतेदेखि आजसम्म दल दर्ताको निवेदन दिनुपर्ने कार्यतालिका छ ।

कार्यतालिका अनुसार पहिलो दिन ३३ दल र दोस्रो दिन ३४ दलले निवेदन दिएका छन् । आज कति दल थपिन्छन् उनीहरूले २१ फागुनको निर्वाचनमा समानुपतिकतर्फ निर्वाचन लड्न पाउनेछन् ।

प्राप्त भएका निवेदन उपर अध्ययन गरी मंसिर २६ गतेसम्म स्वीकृत गर्ने आयोगको कार्यतालिका छ ।

आगामी पुस १३ र १४ गते समानुपातिक तर्फका उम्मेद्वारको बन्दसूची पेश गर्ने समय छ ।

प्रारम्भिक सूची माघ ४ गते प्रकाशित गर्ने तालिका छ । प्रारम्भिक सूची उपर दाबी विरोध र उजुरीको छानविन गरी माघ २० गते बन्द सूचीको अन्तिम प्रकाशन हुनेछ ।

प्रतिनिधिसभाका २७५ सदस्यको चयन प्रत्यक्ष र समानुपातिक गरी दुई प्रणालीबाट हुनेछ । प्रतिनिधि सभामा १६५ सदस्यको प्रत्यक्ष र बाँकी ११० सदस्यको चयन एक समानुपातिक प्रतिनिधित्वद्वारा गरिने व्यवस्था छ ।

प्रत्यक्षतर्फको भने आगामी माघ ६ गते उम्मेद्वारी मनोनयन दर्ता गर्ने कार्यतालिका छ ।

नाव लड्न ६७ दलले दल दर्ताको निवेदन दिएका छन् । निवेदन दिने समय आजसम्म छ ।

सार्कलाई थप गतिशील बनाउने नयाँ संकल्प आवश्यक छ : प्रधानमन्त्री कार्की

काठमाण्डौ – प्रधानमन्त्री सुशीला कार्कीले दक्षिण एशियाली क्षेत्रीय सहयोग सङ्गठन (सार्क) लाई पुनर्जीवित गर्ने, अझ गतिशील, समावेशी र कार्यमुखी बनाउने नयाँ संकल्प आवश्यक रहेको बताएका छन् ।

सार्कको ४१औँ चार्टर दिवसको अवसरमा सदस्य राष्ट्रका सरकार र नागरिकहरुमा शुभकामना व्यक्त गर्दै उहाँले साझा उद्देश्यमा एकताबद्ध भएर यस क्षेत्रका चुनौतीहरूको सामना गर्न, सवैको हितको रक्षा गर्न र नागरिकको आकांक्षा पूरा गर्न सकिने उल्लेख गरेका छन् ।

झन्डै चार दशकअघि संस्थापक नेताहरूले शान्ति, स्थिरता र साझा समृद्धिले एकीकृत दक्षिण एशियाको कल्पना गरेको उनको भनाइ छ । प्रधानमन्त्री कार्कीले गएको वर्षहरूमा सार्कले आपसी समझदारी अभिवृद्धि गर्ने, पारस्परिक विश्वास मजबुत पार्ने र यस क्षेत्रभर जीवनस्तर सुधार गर्ने लक्ष्यसहितका पहलहरू अघि बढाउन महत्त्वपूर्ण मञ्चको रूप लिन सफल भएको बताएका छन् ।

खाद्य तथा ऊर्जा सुरक्षा, जलवायु परिवर्तन, डिजिटल विभेद र गरिबी न्यूनीकरणजस्ता समयका जटिल चुनौतीहरूको सामना गर्न सामूहिक आत्मनिर्भरता गहिरो बनाउने, साझा क्षेत्रीय पहिचानलाई पोषित गर्ने कार्यमा सार्क चार्टर निरन्तर मार्गदर्शक बनेको उहाँले उल्लेख गरेका छन् ।

भारततिर गएर मर्दै छन् शुक्लाफाँटा निकुञ्जका दुर्लभ गिद्ध

कैलाली। सुदूरपश्चिम प्रदेशको शुक्लाफाँटा राष्ट्रिय निकुञ्जमा रहेका गिद्ध भारततिर गएर मर्न थालेका छन् । स्याटेलाइट जडान गरिएका दुर्लभ डङ्गर र अति सङ्कटापन्न सानो खैरो गिद्ध भारततिर गएर कतिपय मरेका छन् भने कतिपय हराउन थालेका छन् । पछिल्लो दुई वर्षमा भारततर्फ गएकामध्ये स्याटेलाइटजडित दुई गिद्ध मरेका छन् भने दुई वटाको अवस्था अज्ञात रहेको नेपाल पन्छी संरक्षण सङ्घ (बिसिएन) ले जनाएको छ ।

सन् २०२४ मा भारतमा गएको जे–११ ट्याग लगाइएको अति सङ्कटापन्न सानो खैरो गिद्ध टाटरगन्जस्थित शारदा नदी किनारमा रहेको गाईभैँसी पाल्ने गोठमा मृत भेटिएको थियो । सोही वर्ष लखिमपुर क्षेत्रतर्फ गएको जे–२६ ट्यागजडित डङ्गर गिद्धको अवस्था हालसम्म अज्ञात छ । त्यस गिद्धको लोकेसन एक वर्षदेखि एकै ठाउँमा देखा परिरहेको सङ्घले जनाएको छ । यसै गरी जे–२० ट्याग लगाइएको सानो खैरो गिद्ध गएको नोभेम्बरमा नेपाल–भारत सीमाक्षेत्रमा मृत अवस्थामा फेला परेको थियो । गिद्धमा लगाइएको ट्याग भने काटेर लगिएको थियो । नोभेम्बर महिनाकै २७ देखि भारतमा एकै ठाउँमा लोकेसन देखा परिरहेको जे–२५ ट्यागजडित सानो खैरो गिद्धको अवस्था पनि अज्ञात रहेको छ । विगत डेढ हप्तादेखि सो गिद्धले ओहोरदोहोर गरेको छैन ।

जे–१२ र जे–१९ ट्याग लगाइएका दुई वटा सानो खैरो गिद्ध भने सन् २०२४ मा शुक्लाफाँटा राष्ट्रिय निकुञ्जमै मृत अवस्थामा फेला परेको थियो । निकुञ्ज क्षेत्रमा गुँड लगाएका गिद्ध आहाराका लागि भारतमा रहेको नदीनालातिर बढी जाने गरेको बिसिएनका गिद्ध संरक्षण कार्यक्रम प्रबन्धक अङ्कितविलास जोशीले बताए। त्यतातिर सिनो बढी पाइन्छ तर त्यता गएर गिद्ध मर्नुको ठोस कारण अहिलेसम्म पत्ता नलागेको उनले बताए । मरेका गिद्धको हालसम्म जाँच हुन सकेको छैन । जोशीले गिद्धका बारेमा अन्तरसीमा सहकार्य आवश्यक रहेको बताए ।

बिसिएनका अनुसार शुक्लाफाँटा राष्ट्रिय निकुञ्जमा रहेकामध्ये १५ वटा डङ्गर र १२ वटा सानो खैरो गिद्धमा स्याटेलाइट जडान गरिएको छ । जसमार्फत स्याटेलाइटजडित गिद्धको नियमित अनुगमन भइरहेको छ । निकुञ्जमा करिब तीन सयको हाराहारीमा रहेकामध्ये अत्यधिक गिद्धमा स्याटेलाइट जडान भएको छैन । स्याटेलाइट जडान नभएका गिद्धको प्रविधिमार्फत अनुगमन नहुने गरेकाले भारततिर गएर यस्ता गिद्ध पनि मर्ने गरेको हुन सक्ने चराविद् हिरूलाल डङ्गौराको भनाइ छ । उनले गिद्धका लागि हानिकारक डाक्लोफेनेक विषादी भारतमा प्रतिबन्धित रहे पनि केटोप्रोफेन, निमुसोलाइड र एसिक्लोफेनेकको प्रयोग जारी रहेको बताए। मान्छेमा प्रयोग गर्ने डाक्लोफेनेक र एसिक्लोफेनकसमेत पशुचौपायामा प्रयोग गरिरहेको छ । जुन गिद्धका लागि हानिकारक हो । शुक्लाफाँटाका गिद्धहरू दोधारा–चाँदी सीमाक्षेत्र, दुधुवा नेसनल पार्कको पलिया क्षेत्र, किसनपुर वाइल्ड लाइफ सेन्चुरीसम्म पुग्ने गरेका छन् । बेलैमा सम्बन्धित ठाउँमा पुगेर गिद्धको खोजी गर्न नसक्नु आफ्नै कमजोरी रहेको जोशीले बताए । भारतमा मुम्बई नेचर हिस्ट्री (बिएनएचएस) नामक संस्थाले गिद्ध संरक्षणको काम गर्दै आएको छ । सन् १९९० को दशकअगाडि डाक्लोफेनेकका कारण दक्षिण एसियामा एकाएक गिद्ध मर्न थालेपछि त्यो विषादीको प्रयोगमा बन्देज लगाइएको थियो ।

कार्यविधि परिवर्तन गरेर भए पनि दशरथ चन्द विश्वविद्यालय सञ्चालन गर्छौं : अर्थमन्त्री खनाल

कैलाली : अर्थमन्त्री रामेश्वर खनालले सहिद दशरथ चन्द स्वास्थ्य विज्ञान विश्वविद्यालय आफ्नो कार्यकालमै सञ्चालनमा ल्याउने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेका छन्। सुदूरपश्चिम महोत्सव उद्घाटनका लागि धनगढी आइपुगेका मन्त्री खनालले निर्माण सम्पन्न भएर पनि विश्वविद्यालय सञ्चालनमा नआउनु दुर्भाग्यपूर्ण भएको बताए।

विश्वविद्यालय सञ्चालनका लागि आवश्यक नियुक्ति तथा प्रक्रिया तत्काल अघि बढाइने उनको भनाइ छ । ‘कार्यविधि नै परिवर्तन गरेर भए पनि विश्वविद्यालय चाँडो सञ्चालनमा ल्याउने प्रयास गर्छौं,’ उनले भने।

अर्थमन्त्री खनालले विश्वविद्यालय सञ्चालन शिक्षामन्त्रालयको क्षेत्राधिकारमा पर्ने भए पनि आफू त्यसबारे पन्छिन नसक्ने बताए । उनले भने,‘शिक्षामन्त्रीसँग नियमित सम्पर्कमा रही विश्वविद्यालयलाई सकेसम्म पूर्ण क्षमतामा सञ्चालनमा ल्याउनेछु ।’

उनले सुदूरपश्चिममा ठूला आयोजना न्यून मात्रामा रहेको उल्लेख गर्दै, सम्पन्न योजनासमेत सरकारी उपेक्षाका कारण सञ्चालनमा आउन नसकेको टिप्पणी गरे। ‘यहाँको भूगोल, प्राकृतिक तथा सांस्कृतिक सम्पदा र जनसङ्ख्याअनुरूप विकासको गति तीव्र हुनुपर्ने हो तर सरकारले प्राथमिकता नदिँदा सुदूरपश्चिम पछाडि पर्‍यो,’ खनालले भने।

अर्थमन्त्री खनालले विद्युत उत्पादन र पर्यटन क्षेत्रमा सुदूरपश्चिममा ठूलो सम्भावना रहे पनि यसको उपयोगमा राज्य पक्ष अघिबढ्न नसकेको उल्लेख गरे। आफ्नो कार्यकालमा दोधारा–चाँदनी सीमा नाका सम्पन्न गर्ने तथा ठूला आयोजनाको आधारशिला तयार पार्ने लक्ष्य रहेको उनले बताए।

यसैबीच, महोत्सव आयोजक कैलाली उद्योग वाणिज्य संघका अध्यक्ष पुष्कर राज ओझाले महोत्सवले प्रदेशको सामाजिक, आर्थिक र पर्यटन क्षेत्रमा महत्वपूर्ण योगदान पुर्‍याएको बताए। उनका अनुसार महोत्सवले उद्योगी–व्यवसायीलाई प्रोत्साहन गर्दै सुदूरपश्चिमको अर्थतन्त्र उकास्ने भूमिका खेलेको छ।

नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघका अध्यक्ष चन्द्र ढकालले देशकै ‘सबैभन्दा ठूलो पर्यटन पूर्वाधार’ सुदूरपश्चिममै रहेको दाबी गरे।

लम्कीचुहा नगरपालिकामा निर्माण भइरहेको राजकाँडा–चिसापानी केबलकार आगामी वैशाखदेखि सञ्चालनमा आउने जानकारी दिँदै उनले पर्यटन विकासमा यसले ठूलो टेवा पुर्‍याउने विश्वास व्यक्त गरे।

खोज्नुहोस