बंगलादेशमा फेरि हिंसा भड्किने गरी कसले गर्यो विद्यार्थी नेता हादीको हत्या ?

एजेन्सी । अज्ञात आक्रमणकारीहरूको गोली प्रहारबाट घाइते भएका कट्टरपन्थी विद्यार्थी नेता शरीफ उस्मान हादीको बिहीबार मृत्यु भएपछि बंगलादेशमा रातभरि हिंसात्मक प्रदर्शनहरू भएका छन् ।

उग्र भीडले भारतीय उच्चायोग, सञ्चार गृहहरू र अवामी लीगको पार्टी कार्यालयहरूमा आक्रमण गरेका छन् । अवामी लीगकी नेता तथा पूर्व प्रधानमन्त्री शेख हसिना सत्ताच्युत भएर भारत पलायन भएको एक वर्षपछि हादी आगामी निर्वाचनमा स्वतन्त्र उम्मेदवारका रूपमा चुनाव लड्ने तयारी गरिरहेका थिए । बंगलादेशको अन्तरिम सरकारका प्रमुख मुहम्मद युनुसले उनको हत्यामा संलग्नहरूलाई कानूनी कठघरामा ल्याउने वाचा गरेका छन् ।

हत्यामा अवामी लीग वा भारतको संलग्नता रहेको कुनै प्रमाण नभए तापनि घटनापछि बंगलादेशमा भारतविरोधी भावना बढिरहेको छ ।

शरीफ उस्मान हादी ढाका विश्वविद्यालयको कट्टरपन्थी विद्यार्थी समूह ‘इन्किलाब मञ्च’ का ३२ वर्षीय नेता थिए । उनी सन् २०२४ अगस्टमा हसिना सरकार ढाल्नका लागि भएका विद्यार्थी नेतृत्वको सडक प्रदर्शनका प्रमुख अनुहार थिए । उनले आफ्नो ओजपूर्ण भाषणहरूमा हसिना शासनलाई समर्थन गरेको भन्दै भारतलाई लक्षित गरी धेरैपटक उत्तेजक बयानहरू दिएका थिए ।

आगामी फेब्रुअरीका लागि तय भएको आमनिर्वाचनमा ढाका–८ निर्वाचन क्षेत्रबाट स्वतन्त्र उम्मेदवारका रूपमा चुनावी प्रचारमा रहेका बेला डिसेम्बर १२ मा मस्जिदबाट निस्कने क्रममा हादीको टाउकोमा नकाबधारी आक्रमणकारीहरूले गोली हानेका थिए । गम्भीर घाइते भएका उनलाई थप उपचारका लागि डिसेम्बर १५ मा सिंगापुर लगिएको थियो । उनको १८ डिसेम्बर सिंगापुर जनरल अस्पतालको न्युरोसर्जिकल आईसीयूमा उपचारका क्रममा मृत्यु भयो ।

प्रहरीले यस घटनाका दुई मुख्य आरोपितहरूको नाम सार्वजनिक गर्दै खोजी कार्य तीव्र पारेको छ । तीमध्ये एक फौसल करिम मसुद हुन् जसका परिवारका सदस्यहरूलाई पक्राउ गरिएको छ । प्रहरीले आरोपितहरूको पक्राउमा सहयोग पुग्ने जानकारी दिनेलाई ५० लाख टाका पुरस्कारको घोषणा गरेको छ । अहिलेसम्म कम्तीमा २० जनालाई हिरासतमा लिइएको छ र अनुसन्धान जारी छ ।

गोलीकाण्डलगत्तै अवामी लीग र भारतमाथि आरोप लगाइएको थियो । यस हत्यालाई चुनावअघि देशलाई अस्थिर बनाउन गरिएको राजनीतिप्रेरित हत्याका रूपमा हेरिएको छ ।

हादी भारतविरोधी अभिव्यक्तिका लागि चिनिन्थे । उनका समर्थकहरूले कतिपय आरोपितहरू भारततर्फ भागेको आरोप लगाउँदै उनीहरूको सुपुर्दगीको माग गरिरहेका छन् ।

हादीको मृत्युको खबर फैलिएसँगै प्रदर्शनकारीहरू सडकमा उत्रिएर सरकारी सम्पत्ति र द डेली स्टार तथा प्रथम आलो जस्ता प्रमुख अखबारका कार्यालयहरूमा आक्रमण गरेका छन् । सञ्चार गृहहरूमा भएको आक्रमणका क्रममा केही पत्रकारहरू भित्रै थुनिएका थिए ।

ढाकास्थित भारतीय उच्चायोग र चटगाँवस्थित कूटनीतिक नियोगलाई पनि निशाना बनाइएको छ । भीडमा रहेका केही मानिसले भारतविरोधी नारा लगाउँदै अधिकारीहरूले हादीको रक्षा गर्न नसकेको आरोप लगाएका थिए ।

अवामी लीगका कार्यालय र धेरै सांस्कृतिक संस्थाहरूमा पनि आक्रमण गरिएको छ । ढाका विश्वविद्यालय र अन्य संस्थाका विद्यार्थी समूहहरू पनि यी प्रदर्शनमा सामेल भएका छन् । प्रदर्शनकारीहरूले न्याय र गृह मामिला सल्लाहकारको राजीनामा माग गरिरहेका छन् ।

इन्किलाब मञ्चले हादीलाई भारतीय प्रभुत्वविरुद्धको संघर्षका शहीद भनी घोषणा गरेको छ । नेशनल सिटिजन पार्टी लगायतका समूहहरूले शान्त रहन अपिल गर्दै फासीवादी शक्तिहरूविरुद्ध एकताबद्ध हुन आग्रह गरेका छन् ।

बिहीबार राति टेलिभिजनमा सम्बोधन गर्दै अन्तरिम सरकारका मुख्य सल्लाहकार मुहम्मद युनुसले हादीको मृत्युलाई देशको राजनीतिक र लोकतान्त्रिक क्षेत्रका लागि अपूरणीय क्षति भनेका छन् । उनले यस आक्रमणलाई लोकतन्त्र र निर्वाचन बिथोल्न शक्तिशाली सञ्जालद्वारा गरिएको योजनाबद्ध प्रयासको रूपमा वर्णन गरे ।

युनुसले यस घटनाको पारदर्शी अनुसन्धान गर्ने र अपराधीहरूलाई कुनै पनि हालतमा नछाड्ने वाचा गरे । उनले जनतालाई शान्त र संयमित रहन तथा सुरक्षा निकायलाई आफ्नो काम गर्न दिन आग्रह गरे ।

सरकारले शुक्रबारका लागि राजकीय शोकको घोषणा गरेको छ । देशभरि राष्ट्रिय झण्डा आधा झुकाइएको छ र हादीको सम्मानमा विशेष प्रार्थना गरिँदैछ ।

बंगलादेशको स्थिति तनावपूर्ण छ । यस घटनाले आगामी फेब्रुअरीमा हुन लागेको आमनिर्वाचन निष्पक्ष र हिंसारहित ढंगले सम्पन्न गर्न अन्तरिम सरकार सक्षम छ कि छैन भन्ने विषयमा प्रश्न उठाएको छ ।