Month: June 2025

काठमाडौँ । बिहीबार दुई अदालतले नेपाली पत्रकारितामा महत्वपूर्ण दुई मुद्धामा पत्रकारिताका पक्षमा आदेश गरेका छन् । उच्च अदालत पाटनले पत्रकार दिलभूषण पाठकका पक्षमा र काठमाडौँ जिल्ला अदालतले नेपाल खबर अनलाइनका पक्षमा आदेश गरेको हो ।

उच्च अदालत पाटनले पत्रकार दिलभूषण पाठकलाई साइबर अपराध मुद्दामा पक्राउ गर्न नपाउने आदेश गरेको छ । उच्चका न्यायाधीशद्वय टंकप्रसाद गुरूङ र टीकाराम आचार्यको इजलासले पाठकलाई साइबर अपराधमा पक्राउ गर्न नपाउने आदेश दिएको हो ।

आदेशमा सञ्चार माध्यम वा पत्रकारले सम्प्रेषण गरेका सामग्रीबाट मर्का पर्ने व्यक्तिले प्रेस काउन्सिल नेपालमा उजुरी दिन सक्ने व्यवस्था भएकाले विद्युतीय कारोबार सम्बन्धी कसूरमा अनुसन्धान गर्नु नपर्ने उल्लेख छ ।

यसअघि असार २ गते उच्च अदालतले पाठकलाई तत्काल पक्राउ नगर्न अल्पकालीन अन्तरिम आदेश जारी गरेको थियो । सो आदेश निरन्तर हुने कि नहुने भन्ने विषयमा आज भएको छलफलपछि अन्तरिम आदेशलाई निरन्तरता दिएको हो ।

यस्तो छ अदालतको आदेशः
‘निवेदक दिलभूषण पाठकले पेस गरेको पत्रकार परिचयपत्र लगायतको कागज प्रमाणपत्रबाट निज लामो समयदेखि पत्रकारिता क्षेत्रमा संलग्न भई आएको देखिएको, इन्टरफेस नेपाल नेटवर्क कम्पनीको रूपमा दर्ता भएको ट्रेडमार्क दर्ता प्रमाणपत्रसमेत लिएको तथा सूचना तथा प्रसारण विभागबाट अनलाइन सञ्चार माध्यमको रूपमा समेत दर्ता भई अनुमति लिएको भन्ने देखिन्छ । नेपालको संविधानले पूर्ण प्रेस स्वतन्त्रताप्रति प्रतिबद्धता व्यक्त गरेको भई धारा १७ को उपधारा ९२० ९क० ले विचार र अभिव्यक्तिको स्वतन्त्रताको संरक्षण गरेको, धारा १९ मा सञ्चारको हक तथा धारा २७ मा सूचनाको हकको व्यवस्था भएको पाइन्छ। प्रेश काउन्सिल ऐन, २०४८ मा स्वस्थ पत्रकारिताको विकासको लागि प्रेस काउन्सिलको व्यवस्था भई समग्र पत्रकारिता क्षेत्रको नियमनकारी निकायका रुपमा सो काउन्सिल कियाशील रहेको अवस्था छ। उक्त ऐनको दफा १२ मा भएको व्यवस्था तथा ऐन अनुसार लागू भएको पत्रकार आचार संहिता, २०७३ को व्यवस्था अनुसार सञ्चार माध्यम वा पत्रकारले सम्प्रेषण गरेको सामाग्रीबाट मर्का पर्ने व्यक्तिले उक्त काउन्सिलमा उजुरी दिन सक्ने व्यवस्था भई त्यस्तो उजुरी उपर काउन्सिलबाट छानविन र कारवाही हुन सक्ने अवस्था रहेको देखिन्छ। उल्लिखित परिप्रेक्ष्यमा निवेदकले सम्प्रेषित गरेको सामाग्रीबाट कसूर भएको भनी परेको जाहेरीको आधारमा निजलाई पक्राउ गरी अनुसन्धान गर्नुपर्ने सम्मको अवस्था स्थापित भएको नदेखिंदा प्रस्तुत मुद्दाको अन्तिम किनारा नभएसम्म निवेदकलाई पक्राउ नगर्नु नगराउनु भनी उच्च अदालत नियमावली, २०७३ को नियम ४२ बमोजिम यस अदालतबाट मिति २०८२र०३र०२ मा जारी भएको अल्पकालिन अन्तरिम आदेशलाई निरन्तरता दिएको छ।’

नेपाल खबर र बिजमान्डुको पक्षमा आदेशः
काठमाडौँ जिल्ला अदालतले नेपाल खबर र बिजमान्डु अनलाइनको पक्षमा फैसला गरेको छ । दुवै अनलाइनले प्रकाशित समाचार हटाउन नपर्ने भएको छ ।

अदालतले नेपाल नेपाल धितोपत्र बोर्डका अध्यक्ष सन्तोषनारायण श्रेष्ठले दायर गरेको निषेधाज्ञाको निवेदन खारेज गरिदिएको हो । जिल्ला न्यायाधीश श्यामविहारी मौर्यको इजलासले दुई दिनको सुनुवाइपछि यो फैसला गरेको हो ।

यो फैसलासँगै नेपालखबर र बिजमान्डुले श्रेष्ठका विषयमा प्रकाशित समाचार सामग्रीहरू हटाउनु नपर्ने भएको हो । श्रेष्ठले बिचौलियामार्फत घुस मागेको विषयका समाचार प्रकाशन भएपछि नेपालखबर र बिजमान्डुविरुद्ध श्रेष्ठले निवेदन दायर गरेका थिए ।

निषाधाज्ञाको निवेदनमा एकपक्षीय सुनुवाइपछि गत जेठ २७ गते न्यायाधीश पीताम्बर शर्माको इजलासले अल्पकालीन अन्तरिम आदेश जारी गरेको थियो ।

जेठ २७ गते न्यायाधीश शर्माको इजलासले धितोपत्र बोर्डका अध्यक्ष सन्तोष नारायण श्रेष्ठबारे प्रकाशित समाचार हटाउन र थप नलेख्न अल्पकालीन अन्तरिम आदेश दिएको थियो । सोही आदेशमा नेपाल खबर र बिजमान्डुसँग लिखित जवाफ माग गर्दै बुधबारका लागि छलफलमा झिकाएको थियो ।

त्यसलाई निरन्तरता दिने कि नदिने भन्ने विषयमा जिल्ला अदालतका न्यायाधीश श्यामविहारी मौर्यको इजलासमा बुधबार बहस नसकिएपछि बिहीबार पनि हेर्दाहेर्दैमा राखिएको थियो । बिहीबार प्रतिवादीका तर्फबाट बहस सकिएपछि निवेदक श्रेष्ठका वकिलले जवाफी बहस गरेका थिए ।

श्रेष्ठले अल्पकालीन अन्तरिम आदेशलाई नै निरन्तरता दिन माग गरेका थिए। नेपालखबर र बिजमान्डुले भने श्रेष्ठ सार्वजनिक पद धारण गरेको व्यक्ति भएकोले प्रश्न उठ्नु स्वभाविक भएको बताउँदै निवेदन नै खारेजीको माग गरेका थिए ।

उनीहरुको माग बमोजिम नै अदालतले फैसला गरेको हो ।

 

कञ्चनपुरः  मनसुन सक्रिय हुँदै जाँदा यस वर्ष विपद् जन्य घटनाबाट जोगिन कञ्चनपुरमा पूर्व तयारी थालिएको छ।

जिल्ला विपद् व्यवस्थापन समितिले नौ वटै पालिकामा मनसुन जन्य विपदका घटनाबाट जोगिन पूर्व तयारी थालिएको हे। कञ्चनपुरको दक्षिणी क्षेत्र र दोधाराचाँदनी नगरपालिकामा बाढी र डुबानको समस्या अत्यधिक हुने भएकाले ती पालिकाहरूमा स्वयम् सेवक खटाइ उनीहरूलाई तालिम उपलब्ध गराइएको जिल्ला विपद् व्यवस्थापन समिति कञ्चनपुरले जनाएको छ।

जिल्ला विपद् व्यवस्थापन समिति अध्यक्ष तथा प्रमुख जिल्ला अधिकारी लक्ष्मण ढकालले दोधारा चाँदनी नगरपालिकामा ५२ स्वयम् सेवक, लालझाँडी गाउँपालिकामा ५० स्वयम सेवक र लालझाडी गाउँपालिकामा २७ जना स्वयम् सेवकलाई पूर्व तयारी तालिम उपलब्ध गराइएको बताए। बाढी प्रभावित बस्ती, समुदाय र व्यक्तिको पहिचान गरी विपदको समयमा घर छोड्न र डुबानबाट जोगाउन सहज हुने प्रमुख जिल्ला अधिकारी ढकालको भनाइ छ।

स्वयम् सेवकहरुलाई आवश्यक सामग्री उपलब्ध गराउन पनि पालिकाहरूसँग छलफल भएको उहाँले बताउनुभयो । विपद् आएका बखत उनीहरूले समयमै डुबानमा परेकाको उद्धार गर्ने, उचित स्थानमा सार्नै र बाढी प्रभावित क्षेत्रको समयमै सूचना प्रदान गर्ने प्रमुख जिल्ला अधिकारी ढकालले बताए।
यस्तै, जिल्ला विपद् व्यवस्थापन समितिले ‘मनसुन पूर्व तयारी तथा विपद प्रतिकार्य योजना २०८२’ अपडेट गरेको छ, जुन साउन १ गतेदेखि लागू हुने जनाइएको छ । ‘हरेक पालिका, गैरसरकारी संस्था र सुरक्षा निकायमा आवश्यक सामग्रीको व्यवस्था गरिएको छ,’’ प्रमुख जिल्ला अधिकारी ढकालले भने, ‘‘पालिकामा रहेको सामुदायिक प्रतिकार्य समूहलाई तत्पर रहन आग्रह गरेका छौँ।’’

बाढी प्रभावित क्षेत्रमा कटान र डुबानको समस्या निवारण गर्न कटान रोक्न पूर्व तयारी थालिएको उहाँले बताए। हाल महाकाली नदीमा नेपाली सेनाले गाइडबण्ड निर्माणको काम गरिरहेको छ भने अन्य बाढी प्रभावित क्षेत्रमा पालिकाहरूले तटबन्ध निर्माणको काम गरिरहेका जनाइएको छ।
विपदबाट जोगिन बन्दोबस्त सामग्रीको तमतयार अवस्थामा राखिएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी ढकालले बताए। विपद प्रतिकार्य योजनामा पहिचान गरी त्यसै अनुरूप आवश्यक परेको बेला संयन्त्र परिचालन गरिने उहाँले बताए।

यस्तै, सशस्त्र प्रहरी बल नेपाल न.३५ गण हे.क्वा. शैलेश्वरी कञ्चनपुरले जिल्लाका विभिन्न ६ स्थानमा विपद् बेस क्याम्प खडा गरेको छ।, मनसुन जन्य विपदमा परेकाको तत्कालै उद्धारका लागि बेस क्याम्पस खडा गरिएको सशस्त्र प्रहरी बल नेपाल न.३५ गण हेर्ड क्वाटर शैलेश्वरी कञ्चनपुरका प्रमुख लोकेन्द्र भट्टले जानकारी दिए। उनका अनुसार, शुक्लाफाँटा नगरपालिका १२ कालागौडी, गड्डाचौकी, भुजेला, कृष्णपुर नगरपालिका ५ सीमरी, बेलौरी नगरपालिका १० भुडा र दोधाराको कुतियाकभरमा विपद् बेस क्याम्प खडा गरिएको छ। प्रति बेस क्याम्पमा १० जना जनशक्ति परिचालन गरिने उहाँको भनाइ छ। हाल जिल्लामा विपद्सम्बन्धी तालिम गरेका ४० जना जनशक्ति उपलब्ध रहेका छन।

उहाँका अनुसार, जिल्लामा विपद् सूचक तयार गर्नै योजना पनि अगाडि बढाइएको छ। हाल १२ सय विपद् सूचक तयार गरिएको शैलेश्वरी कञ्चनपुरका प्रमुख लोकेन्द्र भट्टले जानकारी दिए। उनले भन्ने ‘‘प्रत्येक वडामा २५ सूचकका दरले ९३ वटै वडामा २३ सय विपद् सूचक तयार गर्दे छौँ।’’

काठमाडौं– संयुक्त राज्य अमेरिकाले ९० दिनको वैदेशिक सहायता रोक्ने निर्णयलाई विशेष अपवादअन्तर्गत राखेको छ । यसले मिलेनियम च्यालेन्ज कर्पोरेसन (एमसीसी) नेपाल कम्प्याक्टको पूर्ण कार्यान्वयनलाई निरन्तरता दिन अनुमति दिने छ।

यो निर्णय अमेरिकी सरकारले विश्वव्यापी रूपमा आफ्नो वैदेशिक सहायता कार्यक्रमहरूको व्यापक समीक्षाको अंशकाको रूपमा आएको हो।

नेपालस्थित अमेरिकी मिसनले जारी गरेको विज्ञप्ति अनुसार, विदेशमन्त्री एन्टोनी ब्लिन्केनले फेब्रुअरीमा अपवादलाई अनुमोदन गरे, जसले गर्दा अन्य अमेरिकी सहायता पहलहरूको अस्थायी निलम्बनको बावजुद नेपाललाई वित्त पोषित पूर्वाधार परियोजनाहरू अगाडि बढाउन सक्षम बनायो।

‘एमसीसी नेपाल कम्प्याक्ट पूर्ण कार्यान्वयनका साथ जारी राख्न अधिकृत छ,’ विज्ञप्तिमा भनिएको छ, जसले नेपालसँगको द्विपक्षीय साझेदारीप्रति अमेरिकी सरकारको निरन्तर प्रतिबद्धतालाई जोड दिन्छ। ‘एमसीसी र नेपालस्थित अमेरिकी मिसनले समीक्षाको रचनात्मक नतिजाको समर्थनमा सरोकारवालाहरूलाई संलग्न गराइरहन्छन्।’